Windows Vista (Türkçe: Manzara), kişisel bilgisayarlar için geliştirilen Microsoft Windows işletim sistemleri ailesinin sürüm olarak altıncı üyesidir. 22 Temmuz 2005'te gerçek adı duyurulmadan önce Longhorn kod adıyla tanınıyordu.1 Windows Vista, 30 Ocak 2007'de dünya çapında piyasaya sürülmüştür.2 Microsoft Türkiye, 24 Ocak 2007 tarihindeki tanıtımıyla Vista'nın resmî lansmanını yapan ilk Microsoft şubesi olmuştur. Windows Vista eski sürümle oranla birçok yeni özellik ve değişikliğe sahiptir. Bu değişim geliştirilmiş grafiksel kullanıcı arayüzü, görsel stil, yeniden tasarlanmış arama fonksiyonları, multimedya araçları, yeniden tasarlanmış ağ iletişimi, görüntü ve yazıcı gibi çeşitli fonksiyonları kapsamaktadır.
Windows Vista, kişisel bilgisayarlarda, dizüstü bilgisayarlarda ve Media Center PC'lerde kullanılan Microsoft Windows adlı grafiksel işletim sistemi serisinin bir üyesidir. Vista'nın yerine 2009 yılında önce Blackcomb, sonra Vienna kod isimli ve sürüm numarası 6.1, yapı numarası 7600 olan Windows 7 gelmiştir. Vista, 22 Temmuz 2005'te yapılan resmi açıklamadan önce Longhorn kod adıyla tanınıyordu.3 8 Kasım 2006'da Windows Vista'nın geliştirilmesi tamamlanmış ve sistem üreticilerine dağıtılmıştır.4 Kasım 2006 itibarıyla bazı sürümler toplu ruhsat müşterilerinin, MSDN ve TechNet abonelerinin erişimine açılmıştır. Microsoft son kullanıcılar için Vista'nın dünya çapında çıkış tarihini 30 Ocak 2007 olarak açıklamıştır. Windows XP'nin çıkışından sonraki bu altı yıllık (2001-2007) ara, temel Windows sürümlerinin çıkışı arasındaki en uzun zaman aralığıdır. Windows Vista, ilk tasarımında Windows XP'nin üzerine temellendirilmiştir. Windows Longhorn, yapı 4093'e kadar XP kod altyapısını kullanmıştır.5 2004 yılının Ağustos ayında Microsoft, Windows XP çekirdeğinin artık yaşlı ve eski olduğu, verim ve uyumluluk sorunları yarattığı gerekçesi ile Longhorn projesini sıfırlamış (iptal etmiş) ve Windows Server 2003 çekirdeği üzerine yeni bir proje başlatmıştır. Piyasaya çıkan Windows Vista ile iptal edilen Longhorn arasında çok büyük farklar vardır. İnternet ortamında bulunabilecek çeşitli konsept Longhorn videoları ile, piyasaya sürülen esas proje arasında büyük farklar olduğu gözlemlenebilir.
Microsoft'a göre Windows Vista, güncellenmiş grafiksel kullanıcı arabirimi ve Windows Aero adlı görsel tema başta olmak üzere, değiştirilmiş arama özellikleri, Windows DVD Maker gibi yeni çoklu ortam oluşturma araçları ve yeniden tasarlanmış ağ, ses, yazdırma ve görüntüleme alt sistemleri içermektedir. Vista ayrıca peer-to-peer teknolojisi sayesinde bir ev ağındaki makineler arasında iletişim düzeyini arttırarak bilgisayarlar ve aygıtlar arasında dosya ve sayısal ortam paylaşımını kolaylaştırmayı hedeflemektedir. Vista, geliştiriciler için geleneksel Windows API'ı kullanarak uygulamalar yazmayı kolaylaştırmayı hedefleyen .NET Çatısı'nın 3.0 sürümünü sunmaktadır. Buna rağmen, Microsoft'un Vista için belirlediği birincil hedef, Windows işletim sisteminin güvenlik durumunu geliştirmek olmuştur. Windows XP'nin ve öncüllerinin en çok eleştirilen yanı güvenlik açıkları ve zararlı yazılımlara, virüslere ve tampon bellek taşmalarına karşı zayıf oluşuydu.
Windows Vista'nın bazı yeni özellikleri arasında, Windows Aero grafiksel kullanıcı arayüzü, işletim sisteminin her yerinden kolay arama yapmayı sağlayan Windows Arama , oyunlar için yüksek grafikler sunan DirectX 10 , Outlook Express'in yerine geçen yeni Windows Mail ve yeni Windows Takvim , ve Windows DVD Maker gibi yeni multimedya araçları, ekranın sağ tarafını kaplayan saat, takvim RSS akışları gibi basit araçlar sunan Windows Kenar Çubuğu , Bilgisayarın ve uygulamaların daha hızlı çalışmasını ve yüklenmesini sağlayan Windows SuperFetch , sekmeler, RSS, internetteki zararlı yazılımların bilgisayara bulaşmasını engelleyen korumalı mod gibi yeni özellikleri bulunan Internet Explorer 7 , Vista'nın arayüzüne paralel olarak yenilenmiş yeni Windows Media Player 11 , Yedekleme ve Geri Yükleme Merkezi , Windows Media Center , oyunlarla ilgili istatistikler verebilen özel Oyun Gezgini ve içerisinde Chess Titans, Purple Place, Hearts, InkBall, Mahjong Titans, gibi yeni oyunlar, Denetim Masası'na entegre edilmiş Windows Update , çocukların bilgisayar kullanımına yönelik Ebeveyn Denetimleri , disk şifreleme uygulaması BitLocker , Windows'u kötü niyetli ve istenmeyen programlara karşı koruyan Windows Defender , bazı dizüstü bilgisayarların üstünde bulunan ekrandan biligsayarı açmadan bazı işlevleri kontrol etmeye yarayan Windows SideShow ve Kullanıcı Hesabı Denetimi bulunmaktadır.
Windows Vista'nın farklı kullanım amaçlarına yönelik olarak tasarlanmış 6 işletim sistemi sürümü mevcuttur. 6 çeşit Vista sürümü bulunur
Windows Vista Starter başlangıç düzeyindeki bilgisayar kullanıcıları için idealdir ve Windows Vista'nın en uygun fiyatlı sürümüdür. Amerika Birleşik Devletleri, Avrupa Birliği, Avustralya ve Japonya gibi gelişmiş teknoloji pazarlarında, Windows Vista Starter kullanıma sunulmamıştır. Windows Vista Starter, özgün donatım üreticileri (OEM) ve 139 ülkedeki Microsoft OEM dağıtıcıları tarafından satılan düşük maliyetli bilgisayarlar üzerinde gönderilir.
Vista Home Basic, en temel Vista sürümüdür. Home Basic, multimedya ve eğlence özelliklerine ihtiyaç duymayanlar kullanıcılara sade bir Vista sunmaktadır. Aero özelliği olmakla birlikte, saydamlık ve görev çubuğundaki sayfa önizlemesi yoktur. Bu özellik için işletim sisteminden on-line yükseltme yapılabilir. Windows Vista Home Basic sürümünün "yavaş çalışmadığı" Microsoft tarafından ispatlanmıştır. Aynı zamanda bazı yeni özellikleri de vardır. Windows Vista Home Basic, ekran sürücüleri için yeni Windows Display Driver Model (WDDM) gerektirmez ve Windows XP için benzer ekran kartı gereksinimleri vardır. Windows Vista seçimleri arasında Starter'dan sonra en çok tercih edilen modeldir.
Vista Home Premium, "Windows XP Home" ile denk tutulabilir. "Aero" arayüzüne, veri yedekleme yazılımına, "Windows DVD Maker" kayıt programına ve "Media Center" yazılımına sahiptir.
Vista Business, Home sürümlerinden farklı olarak daha iyi güvenlik işlevleri ve etki alanlarına bağlanma imkânı sunuyordu. Vista Business, işyerleri için tavsiye edilen Windows Vista sürümüdür.
Vista Ultimate, "Home Premium" ve "Business" sürümlerini birleştiren en üst sürümdür. Ek olarak Bitlocker adı verilen veri şifreleme yazılımına sahiptir. Ve Windows Vista Ultimate müşterilerine özel ek yenilikler sağlanmaktadır.
Windows Update ile gelen Windows Ultimate Extras:
Microsoft tarafından Windows Vista Ultimate sürümünün kullanıcılarına sunulan isteğe bağlı özelliklerdir ve Windows Update aracılığıyla erişilebilir. Ultimate Extras, Microsoft Windows'un önceki tüketici sürümleri için satılan bir ürün olan Microsoft Plus!'ın pazar rolünün yerini almıştır. Microsoft'tan Barry Goffe'e göre, şirketin Ultimate Extras ile hedefi, işletim sisteminin en pahalı perakende sürümü olan Windows Vista'nın Ultimate sürümünü satın alan müşterileri memnun etmekti. Windows Ultimate Ekstraları Windows 7 sürümünden itibaren kullanımdan kaldırılmıştır ve işletim sistemi de Windows 7 yükseltmesi sırasında yüklü tüm ekstraları kaldırır.
Özellikleri:
Vista Business'in geliştirilmiş versiyonudur.
Windows Vista Enterprise, Microsoft işletim sisteminin önceki sürümleriyle olduğu kadar UNIX işletim sistemleriyle de uygulama uyumluluğunu artıran yerleşik araçlar içerir. Windows Vista Enterprise sürümü, dört sanal işletim sistemi oturumu çalıştırma lisansı içerir; böylece, Windows Vista Enterprise üzerindeki sanal bir ortamda önceki bir Windows işletim sisteminde eski bir uygulama çalıştırılabilir. Bu özellik, eski bir uygulamayı Windows Vista'ya kolayca geçiremediğinizde zaman ve maddi kaynak tasarrufu yapmanızı sağlar.
Ayrıca, Windows Vista Enterprise, UNIX uygulamalarının Windows Vista Enterprise tabanlı bir bilgisayarda değiştirilmeden çalışmasına olanak tanıyan Subsystem for UNIX-based Applications (SUA) özelliğini içerir. Günümüzde Windows tabanlı bir bilgisayarın yanı sıra bir de UNIX iş istasyonu kullanması gereken UNIX veritabanı yöneticileri veya sistem yöneticileri için, Windows Vista Enterprise her iki işlevin de Windows Vista tabanlı tek bir bilgisayarda bir araya getirilmesine olanak tanır.
Windows Vista Enterprise müşterileri uygulama uyumluluğu sorunlarını en aza indirmek için Yazılım Güvencesi için Masaüstü Bilgisayarları En İyi Duruma Getirme Paketi'ne abone olabilir. Bu hizmet, uygulama sanallaştırma amacıyla SoftGrid gibi araçlarla dağıtımı hızlandırarak uygulamalar arasında çakışmaları azaltabilir ve Varlık Envanter Hizmetleri ile birlikte, kuruluşunuz genelinde çalışan uygulamalar ile ilgili bilgileri daha hızlı bulmanıza yardımcı olur.
Microsoft'a göre Windows Vista'yı çalıştırabilecek bilgisayarlar Vista Uyumlu (Vista Capable) ve Vista Premium Sürümüne Hazır (Vista Premium Ready) olarak sınıflandırılmaktadır. Vista Uyumlu veya dengi bir bilgisayarın en az 800 MHz işlemci, 512 MB RAM ve DirectX 9 destekli bir ekran kartına sahip olması gerekir. Vista Uyumlu PC'ler Aero kullanıcı arabirimi de dahil olmak üzere gelişmiş Vista grafiklerini destekler. Vista Premium Sürümüne Hazır bir bilgisayar en az 1.0 GHz işlemci, 1 GB sistem belleği, yeni Windows Görüntü Sürücüsü Modeli'ni destekleyen ve en az 128 MB bellekli bir ekran kartı gerektirir ve Vista'nın üst düzey özelliklerini destekler. Microsoft, bir bilgisayarın Vista'yı çalıştırabilme yeteneğini ölçen Windows Vista Yükseltme Danışmanı adlı bir yazılımı da Windows XP ve Windows Vista kullanıcılarına sunmaktadır.
Microsoft'un web sitesinde bazı Vista uyumlu donanımlar listelenmektedir. Belirttikleri Vista Premium Sürümüne Hazır dizüstü bilgisayarlarda Intel Core 2 Duo T5500 veya üzeri işlemci ve 1 GB bellek bulunmaktadır.
Microsoft'un aldığı bir kararla beyazla boyanmış bir Vista Capable yazısı Home Premium'a uygun gri boyalı ise Home Basic'e uygun olduğunu göstermektedir
<center>| Vista Uyumlu | Vista Premium Sürümüne Hazır | |
|---|---|---|
| İşlemci | 800 MHz | 1 GHz |
| Bellek | 512 MB RAM | 1 GB RAM |
| Ekran Kartı | DirectX 9 uyumlu | Hardware Pixel Shader v2.0 ve WDDM Sürücüsü destekli, DirectX 9 uyumlu grafik işlemcisi |
| Ekran Kartı Belleği | - | 128 MB RAM toplam 2,756,000 piksele kadar destekler (örn. 1920 × 1200) veya 2560x1600 gibi daha yüksek çözünürlükler için 512 MB+. |
| Sabit disk kapasitesi | 20 GB | 40 GB |
| Boş sabit disk alanı | 15 GB | 15 GB |
| Sabit disk türü | Normal | Normal, fakat flaş bellek/sabit disk sürücüler önerilir |
| Diğer sürücüler | DVD-ROM | DVD-ROM |
Windows Vista sistem gereksinimleri
</center>Microsoft Windows Vista Service Pack 1 (SP1), ilk olarak tüm Microsoft iş ortaklarına 4 Şubat 2008 tarihinde gönderildi. Ardından, 15 Şubat 2008 tarihinde ise, MSDN ve TechNet üyeleri için indirilmeye sunuldu. İlk son kullanıcı sürümü olan "Wave 0", 18 Mart 2008 tarihinde, Microsoft Download Center üzerinden 5 dilde (İngilizce, Almanca, Fransızca, İspanyolca ve Japonca) tek başına yükleme paketi olarak tüm kullanıcılara, Windows Update ve Download Center üzerinden yayınlandı. SP1, 14 Nisan 2008 tarihinde 31 dilde, bağımsız güncelleştirme olarak sunuldu. SP1 yüklemesi, Haziran 2008 başından itibaren, tüm dillerde otomatik güncelleştirme olarak yayımlandı ve güncelleştirme, yükleneceği Windows Vista sürümüne göre dosya boyutu değişmektedir. Windows Vista için Service Pack 1, 2007 yılında Windows Vista için yayınlanmış olan tüm güncelleştirmeleri içermektedir; ayrıca yeni güvenilirlik ve performans güncelleştirmeleri, yeni donanımlarla uyumluluk ve yazılım programlarıyla uyumluluk güncelleştirmeleri de içermektedir. Windows Vista SP1 bilgisayara yüklendiğinde, yeni bir özellik veya önemli bir değişiklik olmuyor. Windows Vista Enterprise ve Ultimate sürümlerinde yer alan Windows BitLocker yani sabit disk şifreleme özelliği, Service Pack 1 ile birlikte tüm sabit diski ve sürücüleri şifreleme olanağı sunuyor.
Windows Vista için Service Pack 2, Release to Manufacturing (RTM) aşamasına ulaştı. MSDN aboneleri için 19 Mayıs 2009 tarihinde yayınlandı, ardından 25 Mayıs 2009 tarihinde Microsoft Download Center sitesinde beş dilde (İngilizce, Almanca, Fransızca, İspanyolca ve Japonca) ve 26 Mayıs 2009 tarihinden itibaren Windows Update üzerinden indirilmeye sunuldu. Türkçenin de içinde bulunduğu 36 dilde yayımlanan "Wave 1" ise 22 Haziran 2009 tarihinden itibaren Microsoft internet sitesinde ve Windows Update üzerinden indirilmeye sununlmuştur.
Bir dizi güvenlik ve diğer düzeltmelere ek olarak, aşağıdaki yeni özellikler de eklenmiştir. Ayrıca Internet Explorer 8 dahil edilmemiştir.
Windows Vista Platform Güncelleme, yaklaşık Ekim 2009 sonunda çıkacaktır ve Windows 7 ile birlikte gönderilen önemli yeni bileşenleri içerecektir, (güncellenen kitaplıklar gibi). Windows Update üzerinde önerilen bir yükleme olarak sıkışık olacaktır ve bu, Service Pack 2 gerektirir.
Platform güncelleme, hem Windows Vista ve hem de Windows 7 için uygulama geliştiriciler hedef sağlamıştır. Aşağıdaki bişenleri oluşturur.
Bazı güncelleştirmeler de ayrı sürümler için kullanılabilir olacak, hem Windows XP ve de Windows Vista'da şunlar vardır:
Orijinal kaynak: windows vista. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.
Ne Demek sitesindeki bilgiler kullanıcılar vasıtasıyla veya otomatik oluşturulmuştur. Buradaki bilgilerin doğru olduğu garanti edilmez. Düzeltilmesi gereken bilgi olduğunu düşünüyorsanız bizimle iletişime geçiniz. Her türlü görüş, destek ve önerileriniz için iletisim@nedemek.page